Αληθινά Σπίτια ΧΧΧIV: Χωριατόσπιτο Στην Κρήτη

Να ένα σπίτι σε ευθεία αντίθεση με το χτεσινό, που ήτανε ένα σπίτι σε χωριό πολύ μοντέρνο και προχώ, ενώ ετούτο είναι αναπαλαιωμένο σπίτι στην Κρήτη, αλλά διατηρώντας το χαραχτήρα τον παλιό. Ο αναγνώστης Δημήτρης που το έστειλε είναι καταφανώς μερακλής, όχι μόνο επειδή έφτιαξε με τα χεράκια του κάτι αναμφισβήτητα ενδιαφέρον, αλλά κι επειδή έκατσε κι έγραψε το ιστορικό με λέξεις, πολλές λέξεις. Έμπα, δες φωτογραφίες, διάβασε:

Take it away, Δημήτρη:

Το σπιτακι βρισκεται στη Νεαπολη Λασιθίου Κρητης. Λειτουργουσε σαν καφενειο, μετεπειτα σαν σπιτι και κατεληξε αποθηκη με ποντικακια... Κτιστηκε το 1905 στα ερειπια αλλου σπιτιου κι αυτο φανηκε κατα την αναστηλωση. Υπολογιζω το κτηριο να εχει ιστορια περιπου 200 ετων.

Αρχικα δεν εδωσα σημασια και κανονιζα να παει προς πωληση,ομως καποιοι φιλοι πιστευοντας στο ταλεντο μου,επεμειναν να το αναπαλεωσω και να το κρατησω. Επιπλεον,για να μη μου αφησουν περιθωρια να ενεργησω διαφορετικα,εμφανιστηκαν καποια ημερα ξαφνικα και αρχισαν να αδειαζουν την εγκαταλειμενη αποθηκη.

Η περισσοτερη εργασια εγινε απο εμενα,που σημαινει οτι το κοστος μειωθηκε αισθητα.

Οι εργασιες αρχισαν με την αφαιρεση του παλαιου σοβα,οπου φανηκε οτι ο τοιχος στο ισογειο ηταν η καμαρα ενος αλλου σπιτιου που μαλλον κατερευσε. Εστιασα λοιπον το ενδιαφερον για το καθιστικο σ'αυτο το σημειο,δημιουργοντας μια εσοχη για τον καναπε.

Ακριβως διπλα ηταν το τζακι, σε αποσταση 120 εκ. απο το εδαφος, που χρησιμευε για μαγειρεμα και παρασκευη καφεδων και καθολου για θερμανση. Τοτε για θερμανση χρησιμοποιουσαν τα γνωστα μαγκαλια. Επειδη λοιπον θα αλλαζε η χρηση του αποφασισα να το μετακινισω χαμηλοτερα για να αποδιδει περισοτερο στο χωρο.

Σειρα ειχε η αφαιρεση της στεγης απο συνεργειο και τοποθετησης καινουργιας. Εδω εγιναν μερικες εργασιες στηριξης και "δεσιματος" του κτηριου,αλλα και το πρωτο "λαθος",διοτι ενω υπηρχε ταβανι στον πρωτο οροφο,στην προσπαθεια να εξοικονομισω χωρους,αφαιρεθηκε.

Στο κενο που υπηρχε εως την σκεπη και υψωνοντας κατα 40 εκ. το κτηριο,κατασκευασα μια σοφιτα για χρηση υπνου,αλλα και αποθηκευτικου χωρου.Ομως η αποφαση αυτη τελικα επηρεασε την φυσικη θερμομονωση και ειχε πλεον σαν αποτελεσμα την χρηση κλιματιστικου.

Το ταβανι στο ισογειο και η σκαλα διατηρηθηκαν και καθαριστηκαν απο καπνιες και ασβεστωματα,αλλα στο πατωμα του α' οροφου τοποθετηθηκε νεο,πανω στο παλιο. Τοποθετοντας φενιζολ αναμεσα τους αποροφηθηκαν αισθητα οι κραδασμοι και τα τριξιματα.

Ιδιαιτερη σημασια εδωσα στο μπανιο,τοποθετοντας παλιες πετρινες γουρνες ως ντουζιερα και νιπτηρα. Ηταν τοποθετημενες σε χωραφια ή κοτετσια για να πινουν νερο τα ζωα και οι κοτες ενοειται.

Ο νεροχυτης της κουζινας, επισης απο πετρα, εγινε επι παραγγελια.Το φινιρισμα ομως εγινε με το χερι.

Η δυσκολια ,ξερετε,παντα υπηρχε στο να βρεθουν οι καταλληλοι μαστορες.

Τελευταιο στην κατασκευη ηρθε το πατωμα του ισογειου. Εντατικα ειχα ηδη αρχισει να συλλεγω βοτσαλα απο τις νοτιες παραλιες της Κρητης. Η ιδεα γεννηθηκε απο το πατρικο μου σπιτι, οπου η κεντρικη αυλη ηταν ολη φτιαγμενη απο βοτσαλα,τοποθετημενα σε χωμα.

Υπεροχο το μασαζ οταν περπατας ξυπολιτος πανω στα βοτσαλα.

Δυσκολη ομως υποθεση,αν δεν εχεις την εμπειρια και το κουραγιο. Ειχα διαβασει αρκετα για το θεμα και ευτυχως,σαν απο μηχανης θεος,βρεθηκε καποιος καλος μαστορας απο Σητεια. Ο τροπος τοποθετησης ηταν πολυ διαφορετικος απο αυτον που υπολογιζα και φυσικα πολυ καλυτερος. Η εργασια αρχισε απο το σχεδιο του κεντρου, δουλευοντας πανω σε μαδερια,χωρις καθολου να ακουμπανε στην επιφανεια εργασιας. Τα βοτσαλα καρφωθηκαν σε ξηρο χαρμανι αμμου/τσιμεντου,αλφαδιαστηκαν και "δεθηκαν" μ'αυτο,οταν στην τελικη φαση καταβραχηκαν με ποτηστηρι. Ιδιαιτερη προσοχη χρειαστηκε στην ποσοτητα νερου κατα το καταβρεγμα.

Για 14 τ.μ εργαστηκαν 4 ατομα για 4 πρωινα και με κοστος 82000 δρχ /τ.μ.=1148000 δρχ.

Τοτε βλεπετε ειχαμε ακομη την δραχμουλα.Πριν απο 10 χρονια δηλαδη.

Πολλες απο τις ιδεες ηρθαν απο μονες τους στην πορεια.

Εξωτερικα ειχε λιγοτερη εργασια. Αντικατεστησα το μπαλκονι, αντιγραφοντας τα φουρουσια απο τα παλια εναπομειναντα κοματια και διπλα στην εισοδο τοποθετησα μια πετρινη γουρνα που παλιοτερα ειχαμε στην αυλη του πατρικου μου σπιτιου.

Το κοστος εφθασε περιπου στα 12.000.000 δρχ, χωρις να συνυπολογισω την προσωπικη εργασια,που ομολογουμενως ηταν αρκετη. Ποσό σχετικα μικρο,αφου χρησιμοποιηθηκαν πολλα παλια αντικειμενα και τα επιπλα στην πλειονοτητα ηταν αναπαλαιωμενα κοματια. Ειχα ανεκαθεν τη συνηθεια να συλλεγω παλια εγκαταλειμενα αντικειμενα και να τα αναπαλαιωνω.

Χρειαστηκε περιπου1 & 1/2 χρονος για ολες αυτες τις εργασιες,που μερικες φορες προχωρουσαν με πολυ αργους ρυθμους, κυριως λογω της αναβλητικοτητας & νοοτροπιας των Κρητικων μαστορων.

Μόνο που τα διάβασε, το σπιτόσκυλο κουράστηκε. Αλλά έχει άλλη γλύκα, να το φτιάχνεις μοναχός σου. Έτσι υποθέτει, τουλάχιστον.

Θυμήσου περισσότερα αληθινά σπίτια στο Χαλάνδρι, στη Σύρο, στη Ρουμανία, στο Μανχάταν, στο Γκέτεμποργκ, στο Τελ Αβίβ, στη Στοκχόλμη, πάλι στo Γκέτεμποργκ, στη Ουάσινγκτον, στο Μπρούκλιν πάλι (πάλι), στο Νιου Τζέρσεϊ, στα Πετράλωνα, στο Μετς, στο Χάρλεμ, στον Πειραιά (και εδώ), στο Ηράκλειο Κρήτης, στο Μιλάνο, στις Σέρρες, στη Ρόδο, στη Μαδρίτη, πάλι στο Νιου Τζέρσεϊ, στο Μπρούκλιν, στο Μπουένος Άιρες, στο Παρίσι, στη Λιλ, πάλι στις Σέρρες, πάλι στο Μπρούκλιν, στο Χέλσινγκμποργκ, στο Βανκούβερ, στη Χάγη, στο Φάληρο, στο Μανχάταν και πάλι στο Παρίσι.